Sivas Kongresi: Cumhuriyetin Beşiği, Milli Mücadele'nin Direnç Noktası

Tarih sayfalarında gezinirken, Türk milletinin azmini ve kararlılığını yansıtan önemli dönüm noktalarına rastlarız. Bu dönüm noktaları, sadece savaş alanlarında kazanılan zaferlerle değil, aynı zamanda toplumun geleceği için verilen mücadelelerle de şekillenmiştir. Bugün, odak noktamız Sivas Kongresi olacak, 4-11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleşen bu tarihi etkinlik, Türk ulusunun Kurtuluş Savaşı’na giden yolda attığı en önemli adımlardan biridir.

Kongrenin önemi sadece tarihsel bir olaydan ibaret değildir. Sivas Kongresi, bugün hala geçerliliğini koruyan temel değerler ve prensipler ortaya koymuştur:

• Ulusal Egemenlik: Kongre, Türk milletinin kendi kaderini tayin etme hakkına sahip olduğunu vurgulamış ve yabancı müdahalelere karşı sert bir tavır takınmıştır.

• Milli Birlik ve Dayanışma: Kongre, farklı siyasi görüşlerden gelen liderlerin bir araya gelerek ortak bir amaç doğrultusunda hareket etmesiyle milli birliğin güçlenmesine katkıda bulunmuştur.

• Cumhuriyetçi Idealler: Kongrede ortaya atılan fikirler, Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturacak ve modern bir devletin kuruluşuna yön verecektir.

Kongrenin ön plana çıkaran diğer önemli unsurları arasında Mustafa Kemal Paşa’nın kongreye katılmaması ve onun yerine milli mücadele liderlerinden Dr. Reşit Bey’in başkanlık yapması yer alır.

Sivas Kongresi, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküş döneminde gerçekleşmiş olup, Türkiye’nin geleceği için hayati önem taşıyordu. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından İstanbul hükümeti, işgal güçlerine teslim olmuş ve ülke önemli ölçüde bölünmüştü. Bu durum Türk halkında derin bir hayal kırıklığı yaratmıştı.

Sivas Kongresi, bu karamsar atmosferin içinde umut ışığı oldu. Kongreye katılan temsilciler, Türk milletinin bağımsızlığını korumak ve yeni bir Türkiye kurmak için kararlıydılar.

Kongrede alınan kararlar arasında şunlar yer alıyordu:

• İşgal güçlerine karşı direniş: Kongre, işgal kuvvetlerinin hakimiyetini kabul etmemeyi ve milli mücadeleyi desteklemeyi kararlaştırdı.
• Milli bir hükümetin kurulması: Kongre, İstanbul hükümetinin meşruiyetini kaybettiğini ilan etti ve yerine geçici bir milli hükümetin kurulmasını önerdi.

Kongrenin etkisi büyük oldu. Sivas’tan yayılan direniş ateşi, Anadolu’nun dört bir yanına ulaştı ve halkı silahlanmaya çağırdı. Kongre, Milli Mücadele’nin başlangıcını ilan eden önemli bir dönüm noktasıydı.

Sivas Kongresi’nin Etkileri:

Kongrenin etkileri sadece o dönemle sınırlı kalmadı. Sivas Kongresi’nin idealleri ve prensipleri, bugünkü Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini oluşturdu:

• Cumhuriyetçilik: Kongre’de ortaya atılan cumhuriyetçi fikirler, daha sonra Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde uygulanarak Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasını sağladı.
• Laiklik: Kongrede, dini otoritelerin devlet işlerine karışmasının önüne geçilmesi için laik bir sistemin benimsenmesi gerektiği savunuldu.

Sivas Kongresi ve Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk, Sivas Kongresi’ne katılmadı ancak kongreye verdiği destek çok büyüktü. Atatürk, kongrede alınan kararları onayladı ve milli mücadeleyi desteklemek için harekete geçti. Atatürk’ün kongreyle olan ilişkisi hakkında bazı tartışmalar olsa da, genel olarak kabul gören görüş, onun kongreyi desteklediği ve onun ideallerinin kongrede önemli bir yer tuttuğudur.

Sivas Kongresi’nde Tartışılan Konular:

Kongrede çok sayıda önemli konu tartışıldı. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Milli Eğitim: Kongre, Türk milletinin geleceğini garanti altına almak için eğitime büyük önem verdi.

Kongrenin kararları ve görüşleri, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda önemli rol oynamıştır. Sivas Kongresi, Türk tarihinin en önemli dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir ve günümüzde hala milli bir gurur kaynağıdır.